Met AI-tools zoals Midjourney, DALL-E en Stable Diffusion kun je met een paar eenvoudige prompts compleet nieuwe afbeeldingen genereren. Hoe om te gaan met het vermelden van de herkomst? Op deze pagina lees je hoe je AI-gegenereerde afbeeldingen correct en consistent kunt vermelden volgens de citatiestijlen Chicago Footnote, APA en IEEE, die gangbaar zijn binnen de NLDA.
De AI Act van de EU stelt verplicht om te vermelden dat een afbeelding door AI is gegenereerd of bewerkt, wanneer er een risico op misleiding bestaat, zoals bij deepfakes. De EU Act definieert dit als "beeld-, audio- of videomateriaal dat aanzienlijk op bestaande personen, objecten, plaatsen of andere entiteiten of gebeurtenissen lijkt en voor een persoon onterecht als authentiek of waarheidsgetrouw zou overkomen".
Een voorbeeld is de AI-gegenereerde afbeelding hierboven. Een afbeelding van een niet-bestaand, maar realistisch lijkend persoon kan in veel contexten als misleidend worden beschouwd. Bronvermelding is dan verplicht.
De verplichting tot vermelding geldt niet voor AI-afbeeldingen die duidelijk kunstzinnig of niet-realistisch zijn, zoals een fantasiefiguur of een abstract beeld. Desalniettemin is transparantie de ethische en academische norm. Door de AI-tool en de gebruikte prompts te citeren, geef je niet alleen de makers van de AI-modellen erkenning, maar bied je ook transparantie aan je publiek en versterk je de integriteit van je werk.
Bron: Becker, Joost, en Joost Becker. “Deepfakes, AI en Portretrechten”. www.dirkzwager.nl, 4 april 2023. https://www.dirkzwager.nl/kennis/artikelen/deepfakes-ai-en-portretrechten
Chicago Style schrijft voor dat je de bron van AI-gegenereerde afbeeldingen vermeldt. Dat kan gewoon in de lopende tekst, meestal als fotobijschrift (caption). Neem als voorbeeld deze afbeelding van een loopgraaf, gemaakt met DALL-E-3 :
Bronvermelding in bijschrift:
Je plaatst de afbeelding als een genummerd figuur vóór of na de eerste alinea waarin je ernaar verwijst. Verwijs in je tekst naar het figuur in combinatie met het nummer. Bijvoorbeeld: "zie figuur x" . Onder de figuur plaats je een bijschrift (caption) dat het figuurnummer vermeldt, gevolgd door een punt.
Chigaco schrijft geen vast format voor het fotobijschrift voor. Enkele voorbeelden van fotobijschriften die je in dit geval kunt vermelden onder het figuur:
Figuur X. "Loopgraven omringd door klaprozen." Afbeelding gegenereerd door DALL-E 3 van OpenAI, 27 augustus 2025.
Of:
Figuur X. Afbeelding gegenereerd door DALL·E 3 van OpenAI, 27 augustus 2025, op basis van de prompt "Loopgraven omringd door klaprozen."
Geen vermelding in de literatuurlijst
In de Chicago-stijl vermeld je de bron van figuren over het algemeen niet in de bibliografie.
Bronnen:
1: University of Chicago Press. "How do you cite images generated by DALL·E?" (2023), https://www.chicagomanualofstyle.org/qanda/data/faq/topics/Documentation/faq0423.html
2. University of Chicago Press, "Crediting adapted material" in Chicago Manual of Style 18th edition (2024),
https://www-chicagomanualofstyle-org.nlda.idm.oclc.org/book/ed18/part1/ch03/psec038.html
In dit voorbeeld hebben we met AI een afbeelding gegenereerd van de bibliotheek NLDA in de toekomst. Volgens de APA-stijl dien je als volgt de bron te vermelden.
In de tekst:
In Figuur X is te zien hoe de bibliotheek NLDA er in de toekomst uit zou kunnen zien.
Boven de afbeelding
Figuur X
Een militaire bibliotheek in het jaar 2040
Onder de afbeelding:
Afbeelding gegenereerd met de prompt “Maak een fotorealistische afbeelding van een bibliotheek in het jaar 2040" door Microsoft, Copilot, 2024 (https://copilot.microsoft.com).
Voor je referentielijst gebruik je de volgende structuur: Naam van de ontwikkelaar. (Jaar). Naam AI-tool (Versie) [Generatieve AI]. URL.
Weet je niet het jaartal, schrijf van: z.d. (= zonder datum). Is de versie of het versienummer van de AI-tool onbekend, laat dit dan weg.
Voorbeeld:
Microsoft. (2024). Copilot (versie 1,5) [Generatieve AI]. https://copilot.microsoft.com
Bron: Werkgroep APA. De APA-richtlijnen Uitgelegd Generatieve AI, 2024. https://auteursrechten.nl/wp-content/uploads/2025/03/De-APA-richtlijnen-uitgelegd-Generatieve-AI-Versie-1.0.pdf
IEEE heeft nog geen officiële richtlijnen voor het refereren aan AI-gegenereerde afbeeldingen, maar het algemene advies is om ze te behandelen als persoonlijke communicatie of ongepubliceerde informatie. Dit betekent dat je de afbeelding in de tekst en in het bijschrift (caption) noemt, maar niet in de literatuurlijst.
Bronvermelding in de tekst en bijschrift:
Verwijs in de lopende tekst naar de afbeelding als een figuur en geef onder de afbeelding een bijschrift dat de herkomst uitlegt. Voorbeeld:
In de tekst: "De simulatie (zie Fig. 1) toont een mogelijke stroomverdeling in het circuit."
Bijschrift onder de afbeelding: Fig. 1. Circuitdiagram gegenereerd door DALL·E 3 op basis van de prompt "Een complexe stroomkring met meerdere weerstanden en condensatoren."
